Moedertaalonderrig-2

Afrikaans.com Moedertaalonderrig
HOEKOM LEER JY BETER IN JOU MOEDERTAAL EN DRA DIT BY TOT SUKSES?

Moedertaalonderrig is die bousteen van sukses.

  • Basiese konsepte wat die boustene vorm vir latere doeltreffende leer, word die heel beste deur moedertaalonderrig vasgelê.
  • As jy verstaan wat jy lees, is dit soveel makliker om dit oor te dra aan ander en vrae te beantwoord.
  • Dit maak dit makliker en lekkerder om te leer.
  • Dit verbeter die vermoë om ander tale aan te leer, DUS veeltaligheid.
  • Dit help om die volhoubare ontwikkelingsdoelwitte te behaal.

“Leerders wat onderrig word in die taal waarin hulle die vaardigste is, vaar die beste omdat hulle die hoër-orde-vrae begryp. Daarteenoor struikel leerders wat nie in hul moedertaal leer nie met vrae soos “verduidelik in jou eie woorde . . . wat is jou mening oor . . . wat dink jy sal die gevolg wees as . . .” – Dr. Michael le Cordeur

Het jy geweet?

  1. Moedertaalonderrig is die brug tussen voorskools en op skool. In jou huistaal maak die leeromgewing net meer sin.
  2. Moedertaalonderrig maak hierdie groot oorgang na ’n vreemde omgewing met groot uitdagings makliker!
  3. Moedertaalonderrig maak dit moontlik vir leerders om deel te neem in ‘n klas. In jou eie taal het jy selfvertroue om vrae te vra of antwoorde te gee.
  4. Moedertaalonderrig dra by tot selfvertroue en selfwaarde en bevestig kulturele identiteit.
  5. Moedertaalonderrig help kinders om vinniger die akademiese kennis met hul leefwêreld te belyn.
  6. Moedertaalonderrig bevorder entoesiasme en kreatiwiteit omdat ‘n kind hom- of haarself gemaklik kan uitdruk.
  7. Lees, skryf en somme maak, is ‘n vermoë om klank uit te druk deur gebruik te maak van simbole. Deur moedertaal, is die aanleer van dié simbole vinniger en makliker.
  8. Kennis en begrip is maklik oordraagbaar tussen tale. Wanneer ‘n kind iets regtig verstaan in sy/haar moedertaal verstaan hulle dit in enige taal.
  9. Wanneer ‘n onderwyser klas gee in sy/haar moedertaal verlig dit hul las. Dit is ‘n natuurlike proses wat lei tot entoesiasme, kreatiwiteit, buigsaamheid en innovasie.
  10. Moedertaalonderrig lei tot emosionele stabiliteit vir beide onderwyser en leerder wat lei tot kognitiewe stabiliteit en dus tot beter akademiese uitkoms.

Afrikaans.com Moedertaalonderrig
WAT IS VEELTALIGHEID?

Die vermoë om meer as een taal aan te leer juis omdat jou moedertaal gevestig is.

Moedertaal en veeltaligheid gaan hand aan hand, want dis juis moedertaalonderrig wat veeltaligheid moontlik maak. Die sukses van die leer van ‘n tweede of derde taal hang af van die sukses waarmee jy jou moedertaal bemeester het.

 

HOEKOM VEELTALIGHEID?

Dit dra by tot ’n volhoubare, suksesvolle toekoms in Suid-Afrika!

Suksesverhale van duisende Afrikaanssprekendes, oor die wêreld heen versprei, wat in hul moedertaal onderrig is en wat presteer is ’n klinkklare bewys. Hulle is leiers op hul vakgebiede op alle denkbare terreine en staan hul plek vol in die wêreldekonomie. Prestasie en sukses kan herlei word na ’n goeie akademiese grondslag in hul moedertaal en die kundige wyse waarop hulle in Afrikaanse skole in die gebruik van Engels onderlê is. Veeltaligheid:

  • maak deelname moontlik;
  • gee toegang tot nuwe kennis en kulturele ervarings;
  • maak die res van die wêreld oop;
  • dra by tot beter begrip van ander.

Afrikaans.com Moedertaalonderrig
WAAROM KIES SOMMIGE MENSE ENGELS?

Die persepsie kom van vêr af, maar uiteindelik kry ons juis Engels en ander tale en vakke beter onder die knie as ons moedertaal behoorlik gevestig is.

Ons dink Engels maak deure oop, maar dit is ‘n bewese feit dat jy Engels of enige ander tweede of selfs derde taal beter baasraak as jy jou moedertaal behoorlik onder die knie het.

Alle tale het ekonomiese waarde, sommige meer as andere. Op die kontinent van Afrika word Frans en Engels as gevolg van ’n lang geskiedenis van onderwerping en linguistiese imperialisme met prestige, ekonomiese vooruitgang en nuwerwetsheid geassosieer.

Suid-Afrika se verdelende verlede het ons gelaat met ’n taalerfenis wat neig om moedertaal gelyk te stel aan agterlikheid en tradisionalisme. Hoewel dit verstaanbaar is, vergeet ons dikwels dat dit nie taal is wat konflik en onverdraagsaamheid onder mense veroorsaak nie, maar eerder die gebrek aan geleenthede.

Bron: Die Ekonomiese waarde van die moedertaal: Christo van der Rheede, Uitvoerende Direkteur van die Stigting vir Bemagtiging deur Afrikaans. http://www.litnet.co.za/die-ekonomiese-waarde-van-die-moedertaal/


Afrikaans.com Moedertaalonderrig
DIE TIEN VRAE WAT ALMAL VRA

Ek wil net die beste hê vir my kind. Wat staan my te doen ten opsigte van die taal waarin hy/sy onderrig word?

  1. V: Moet my kind in Engels skoolgaan om Engels te leer?
    A: Nee, jou kinders kan in hul moedertaal skoolgaan en Engels as ‘n vak neem en so Engels leer. Kinders wat in hul moedertaal onderrig word, leer Engels (of ’n ander tweede taal of derde taal) baie makliker aan as diegene wat nie in hul moedertaal leer nie. Die suksesresep is om die kinders in hulle sterkste taal te laat leer, want dit stel hulle in staat om ’n tweede of derde taal vinnig te bemeester. Aan die begin sal hulle dalk die tale ʼn bietjie meng, maar dis ʼn fase wat vinnig verbygaan.
  2. V: Is dit nie beter om my kind liewers in Engels groot te maak, sodat sy/hy Engels ordentlik kan praat nie?
    A: Kinders wat nie in hul moedertaal leer nie, het meer moeite in ’n veeltalige omgewing. As jou moedertaal sterk ontwikkel is, kommunikeer jy dikwels beter in ‘n tweede of selfs derde taal. Kommunikasievaardigheid in meer as een taal kom handig te pas in enige werksomgewing.
  3. V: Afrikaans op tersiêre vlak is onder druk en word nog net by die Noordwes- Universiteit se Potchefstroomkampus, Stellenbosch, Vrystaat, Pretoria en Akademia gebruik. Maak dit sin om jou kinders na ‘n Afrikaanse skool te stuur?
    A: Kinders wat in hul moedertaal skoolgaan en Engels as vak neem, praat uiteindelik ‘n baie goeie huistaal EN Engels. Omdat hulle in hul moedertaal skoolgaan, presteer hul beter en kry makliker toegang tot universiteit. Omdat hulle in hul moedertaal geleer het, het hul ‘n dieper begrip en vaar hulle oor die algemeen beter op universiteit.
  4. V: Gee ek my kind ‘n voorsprong deur hom/haar in ’n Engelse klas te plaas?
    A: Kinders leer stadiger in ʼn taal wat nie hulle moedertaal is nie. Hulle onderpresteer en ontwikkel dikwels ʼn agterstand wat hulle nooit inhaal nie. Kinders wat in ʼn tweede taal skoolgaan word dus juis benadeel. Dit is dikwels vir ouers en familielede moeiliker om die kinders met hulle skoolwerk te help.
  5. V: Verwar dit my kind as hulle meer as een taal moet leer?
    A: Nee wat! Dis is al oor en oor bewys dat kinders maklik meer as een taal aanleer terwyl hulle grootword. Die suksesresep is om die kinders in hulle sterkste taal te laat skoolgaan, want dit stel hulle in staat om ’n tweede of derde taal vinnig te bemeester. Aan die begin sal hulle dalk die tale ʼn bietjie meng, maar dis ʼn fase wat vinnig verbygaan. Dis nietemin makliker vir die ouer om die kind in die moedertaal groot te maak.
  6. V: Benadeel ‘n aksent my kind?
    A: Nee. Enige twee- of veeltalige persoon het ‘n aksent. ‘n Aksent is geen aanduiding van ’n persoon se taalvaardigheid nie.
  7. V: Is dit waar dat kinders in Engelse skole beter vaar as kinders in ander skole?
    A: Die statistieke sê iets anders. Kinders wat in hul moedertaal leer presteer beter.
  8. V: Ek praat nie standaard- of ‘keurige’ Afrikaans nie en ek wil hê my kind moet ten minste een taal ordentlik praat.
    A: Jou taal is wie jy is. As jy dit verwerp, dan verwerp jy jou identiteit. Hoe jy ook al jou taal praat, dit is JOU taal en die taal waarin jou kind die beste en maklikste gaan leer!
  9. V: Ons praat verskillende tale in ons huis. Watter een is nou die moedertaal?
    A: Kinders kan verskillende tale wat in ʼn gesin gebruik word vanaf ʼn vroeë stadium onderskei en word nie daardeur verwar nie. Die skielike uitsluiting van een van daardie tale sal hulle eerder verwar. Dit gee kinders juis ’n gevoel van uitsluiting uit die familie, wat hulle selfvertroue kan benadeel. Laat leer jou kind in sy of haar sterkste taal!
  10. V: Waarom is moedertaalvaardigheid so belangrik?
    A: ’n Persoon wat hom-/haarself goed kan uitdruk, is meer selfversekerd. ‘n Kind wat twee tale magtig is, het nog meer selfvertroue, aangesien die beheersing van twee tale voordelig is in ‘n multikulturele land soos Suid-Afrika, in die werksplek en op sosiale vlak.Veeltalige kinders:
  • het meer geleenthede in Suid-Afrika en in die wêreld;
  • presteer beter in sekere verstandelike aktiwiteite as eentaliges;
  • is onbevooroordeeld en meer ontvanklik vir verskillende kulture en perspektiewe; en
  • het ’n meer praktiese ingesteldheid, omdat hulle die vermoë het om deur kommunikasie ander mense te help.

Om kinders slegs Engels te leer in ’n veeltalige land soos Suid-Afrika, kan problematies wees, want sulke eentalige kinders kan sosiaal uitgesluit voel.


Afrikaans.com Moedertaalonderrig
WAT SÊ DIE WET?

Moedertaalonderrig is jou reg volgens die Suid-Afrikaanse Grondwet, artikel 29.

Wat jy MOET weet!

  • In Suid-Afrika het ons 11 amptelike tale.
  • Die sprekers van Afrikaans en Engels maak ‘n kwart van die bevolking uit (24.34%).
  • Nagenoeg ‘n driekwart van die bevolking (73.27%) is sprekers van ’n Afrika-taal, waarvan Zulu (21.61%) en Xhosa (17.44%) die grootste persentasie uitmaak.
  • Omdat ’n groot gedeelte van die Suid-Afrikaanse bevolking se Afrikaans of Engels nie goed genoeg is nie, is hul toegang tot politieke en administratiewe instellings van die land beperk en word hul kommunikasie met die staatsapparaat, regspleging en werksgeleenthede negatief geraak.
  • Suid-Afrikaners wat inheemse tale praat se taal is oorwegend beperk tot hul taal, tot die huis, gemeenskap en kerk.
  • Die besluit oor die medium waarin onderrig in ’n land se skole moet geskied, is een van die belangrikste taal- en onderwysbeplanningsbesluite wat ‘n land moet neem.
  • Onthou: Moedertaalonderrig is ’n reg! Die Suid-Afrikaanse Grondwet, artikel 29 maak dit vir ons moontlik om op moedertaalonderrig aanspraak te maak.

Afrikaans.com Moedertaalonderrig
NAVORSING – DIE GOUE GAWE VAN MOEDERTAAL

Navorsing
Daar is vele nasionale, maar ook internasionale navorsingsprojekte wat onteenseglik bewys dat moedertaalonderrig, vir so lank as moontlik, die heel beste opsie vir enige leerder is, ongeag wat sy of haar moedertaal of verstandelike vermoëns is. Vind navorsingsbronne onder nuttige skakels.

‘n Wêreldperspektief
UNESCO (die Verenigde Nasies se Opvoedkundige, Wetenskaplike en Kulturele Organisasie) ondersteun moedertaalonderrig, want:

  • Deur moedertaalonderrig word die gehalte van onderrig verbeter omdat voortgebou word op bestaande kennis en ondervinding wat uiteindelik lei tot akademiese sukses.
  • Lande wat moedertaalonderrig bevorder, is oor die algemeen meer welvarend.
  • ’n Veeltalige nasie baat by die diversiteit, omdat elke taal bydra tot ’n gedeelde toekoms.
  • Studeer jy in jou moedertaal, is die kanse dat jy verder gaan leer en sukses gaan behaal, soveel groter.
  • UNESCO (die Verenigde Nasies se Opvoedkundige, Wetenskaplike en Kulturele Organisasie) ondersteun byvoorbeeld moedertaalonderrig as metode waarop die gehalte van onderrig verbeter kan word deur voort te bou op die kennis en ondervinding van leerders en onderwysers – om die rede ondersteun UNESCO ook dat moedertaalonderrig vir so lank as moontlik voortgesit moet word ter bevordering van leerders se akademiese loopbane.
  • Lande wat moedertaalonderrig bevorder is oor die algemeen meer welvarend. Die rede hiervoor is dat leerders wat moedertaalonderrig geniet, gewoonlik meer sukses behaal. Dit bevorder dus die ekonomiese potensiaal van ʼn land se arbeidsmag en so word die ekonomie bevorder.
  • Elke taal, insluitend Afrikaans, beskik oor die vermoë om kennis en insig wat oor generasies verwerf is, oor te dra. ʼn Nasie wat uit verskillende moedertaalsprekende gemeenskappe bestaan, baat as geheel by die diversiteit, omdat elke moedertaal eie insigte, standpunte en idees kan bydra tot die nasionale debat oor die skep van ʼn gedeelde toekoms. Dr. John Waiko, minister van onderwys in Papoea-Nieu-Guinee, het in dié verband gesê: “Our greatest national resource is the diversity of cultures in our country. Diversity means more viewpoints to clarify, more ways of solving problems, more creative ideas, a greater ability to deal with change … Where diversity is crushed … the nation becomes weak and divided.”
  • Mense wat in hulle moedertaal studeer, hou gewoonlik langer aan studeer en behaal meer sukses met hulle studies as leerders wat in ʼn tweede taal studeer. http://www.peace-ed-campaign.org/17-ways-education-influences-the-un-sustainable-development-goals/

Identiteit

  • Moedertaal bevorder leerders se identiteitsvorming en -besef.
  • Moedertaal bevorder ’n positiewe selfbeeld en gesonde selfvertroue.
  • Moedertaal is ’n integrale deel van die individu se persoonlike, sosiale en kulturele identiteit. Individue se gewoontes, optrede, waardes, deugde, gebruike en oortuigings word daardeur beïnvloed. Moedertaalonderrig bevorder dus leerders se identiteitsvorming en -besef.
  • Deur moedertaalonderrig leer die jeug om hulle kultuur en erfenis te waardeer, wat bydra tot ʼn positiewe selfbeeld en gesonde selfvertroue. Laasgenoemde het weer beter klasdeelname tot gevolg.

In die werksplek

  • Meertaligheid dra by tot sukses in die werksplek en hoër intellektuele ontwikkelingsvlak.
  • Afrikaanse leerders is gewoonlik ook vaardig op hoëfunksievlak in Engels wat hulle ‘n mededingende voordeel gee – ook internasionaal.
  • Moedertaalonderrig bevorder sosiale en professionele kontak met ander moedertaalsprekers.
  • Hoe langer mense ononderbroke in hulle moedertaal studeer, hoe hoër is hulle intellektuele ontwikkelingsvlak.
  • Omdat moedertaalonderrig leerders se luister- en begripsvaardighede verbeter, versterk dit ook hulle linguistieke ontwikkeling, redenasie- en probleemoplossingsvaardighede.
  • In die werksplek is meertaligheid ’n meer gesogte vaardigheid as vlotheid in slegs een taal, byvoorbeeld Engels. Afrikaanse leerders is gewoonlik ook vaardig op hoëfunksievlak in Engels, terwyl leerders wat slegs in Engels studeer, soms wel vaardig in Afrikaans is, maar meer op sosiale vlak as op hoëfunksievlak. Dit gee aan die moedertaalleerder ʼn kompeterende voordeel – ook in die internasionale werksveld.

Veeltaligheid

  • Dis makliker vir leerders om kennis wat hulle in moedertaal verwerf het, na tweede, derde en meer tale oor te dra, as andersom.
  • Abstrakte konsepte in moedertaal is makliker verstaanbaar en oordraagbaar na ander tale omdat kognitiewe ontwikkeling met moedertaal verhoog word.
  • Moedertaalonderrig versterk ook verder leerders se vermoë om nuwe woordeskat aan te leer – nie net in die moedertaal nie, maar ook in alle ander tale wat mettertyd bygeleer word. Dit is vir leerders makliker om kennis wat in hulle moedertaal verwerf is, na tweede, derde en meer tale oor te dra as wat dit is om kennis van ’n tweede taal na die moedertaal oor te dra.
  • Leerders se kognitiewe ontwikkeling verhoog met moedertaalonderrig. Abstrakte konsepte word verder die maklikste in moedertaal verstaan – wanneer leerders konsepte in hulle moedertaal leer verstaan, is dit nie nodig om dit van voor af in ander tale te leer nie: die begrippe word outomaties na ander tale oorgedra.

Video's