Skrywer: Annelie van Jaarsveldt
Datum: 6 Julie 2024
Die belangrikheid van speel.
Wilna van Rooyen van die AON, is ’n vroeëkinderontwikkelingspesialis met meer as 40 jaar onderwyservaring. Haar passie vir die onderwys (sy was ook 32 jaar lank hoof by verskillende vooraanstaande skole), opvoeding en neurowetenskappe dra daartoe by dat sy haar droom uitleef om gehalte onderwys te bied en om die jeug toe te rus om die toekoms met briljantheid te bestuur. Wilna het gesels oor hoekom dit so belangrik is dat ons kinders moet speel. Sy sê:
Vir ‘n kind, is speel die lewe. Dit is hoe hulle leer en sin van die wêreld maak. Vir volwassenes, is speel ‘n vorm van ontspanning wanneer hulle klaar is met hulle werk. Vir jong kinders is daar geen onderskeid tussen speel, leer en werk nie. Speel is ‘n natuurlike deel van die kind se lewe. Kinders het ’n ingebore drang om te speel, wat hul motiveer om soveel as moontlik verskillende ervarings te kry, waaruit hul eerstehands leer.
As dit vir kinders voel of hul speel, is hulle gemotiveer om te leer. Speel ondersteun dan ook die totale ontwikkeling van die jong kind en is direk betrokke by hulle fisiese, emosionele, sosiale en kognitiewe groei en ontwikkeling. Speel het te doen met die toename in intelligensie – terwyl kinders speel, ontwikkel hulle breine. Hulle leer deur te doen, te ontdek, te ervaar, deur al hul sintuie en hul spiere te betrek.
Maar hoe leer kinders deur te speel?
Wilna verduidelik dat kinders vanaf geboorte hul sintuie gebruik om meer van hul omgewing te wete te kom en die proses duur lewenslank voort. Hul ervaar deur met hul velle te voel, deur met hul neuse te ruik, met hul monde te proe, met die ore te hoor en met die ogies te sien.
Deur te beweeg, leer kinders hul liggame ken, hul balans ontwikkel, hul teer om tussen links en regs te onderskei. Terwyl hulle met en op verskillende apparaat speel, kruis hul hul middellyne spontaan, hul spiertonus ontwikkel wat hul help om beter te konsentreer. Hulle beleef die ruimte om hulle wat hul in staat stel om te bepaal waar hulle is, hul sin vir rigting word gestimuleer, wat hul help met lees, skryf en wiskunde. Hoe meer hul beweeg hoe meer gekoördineerd word die bewegings en hul ritme verbeter, deur onder andere ritmies te loop, te hardloop, te huppel, te galop en tou te spring.
Hul fynmotoriesevaardighede ontwikkel, deur te suig, te blaas, te kou, kaalvoet te klim en klouter, klein voorwerpies met hul vingers en tone op te tel, papier te skeur, te frommel, met klei te speel, te teken, te verf, spykers met hamers in te kap, knope los en vas te maak, vrugte af te skil en bottelproppe oop en toe te draai.
Die sensories-motoriese ontwikkeling waarvan ons hier praat, vorm die basis van alle leer en is daarom so onontbeerlik.
Speel ondersteun dus kognitiewe ontwikkeling op die volgende wyse:
Wanneer kinders speel, vra hul vrae oor dit wat hul ervaar, hulle dink daaroor totdat hul verstaan wat hul ervaar. Hulle kyk wat gebeur as mens water en sand meng, hoe blare voel en hoe ’n fiets se wiel dit regkry om te draai as jy die pedale trap. Hulle leer meer oor hul eie vermoëns terwyl hul prente verf, boeke deurkyk, bome klim, krale ryg, legkaarte bou en soos grootmense aantrek en die rolle uitspeel.
Terwyl hul so speel, groei hul emosioneel, hul sosiale vaardighede verbeter, hul praat al beter en leer om na mekaar te luister, saam planne te maak en probleme op te los. Dit gee hul ’n gevoel van beheer oor hul omgewing, wat hul selfvertroue en selfbeeld ’n belangrike hupstoot gee.
Speel is ’n aktiewe vorm van leer, wat die verstand, liggaam en gees saambind. Kinders moet altyd kan speel, om hul kreatiwiteit te ontwikkel, hul nuuskierigheid te prikkel, hul verbeelding aan te wakker, te leer hoe om te volhard, om op die ou einde selfgemotiveerde leerders te word.
Dis pret om al spelende te leer en wanneer pappa en mamma saam speel, ervaar hulle liefde en omgee, hul vertroue in ander mense verhoog en om saam pret te beleef, is sommer ’n dubbele vreugdevolle en leersame ervaring!
Ek geniet jul artikels ontsettend baie